In gesprek met .... Rob Baan

De eerste vraag komt van Peter Klapwijk met wie wij de vorige keer in gesprek gingen: “Wat zijn volgens jou de belangrijkste punten waarop de Nederlandse tuinbouw moet innoveren, waar is nog winst te halen?”

Rob: “Gezondheid en geluk. Dit zijn de kernwaarden die we moeten koesteren en uitdragen. Als je een bezoek brengt aan een glastuinbouwbedrijf en een kas betreedt, word je overspoeld met informatie, kennis, warmte en creativiteit. In de openbaarheid zien we echter bescheidenheid, terwijl we eigenlijk trots zouden moeten zijn op wat we doen. Gezondheid en geluk zijn van enorm belang, niet alleen voor ons als individuen, maar ook voor de sector als geheel. We moeten ons realiseren dat de tuinbouwsector net zo belangrijk is als de Rotterdamse haven en Schiphol, als de tweede economie van Nederland.

Wat betreft innovaties zijn duurzaamheid en energie-efficiëntie cruciaal. We moeten blijven investeren in slimme technologieën, zoals waterstof en andere duurzame oplossingen om onze ecologische voetafdruk te verminderen. Het draait niet alleen om de hardware, maar ook om de software. We moeten ons verhaal beter vertellen en de maatschappij bewustmaken van het belang van de tuinbouwsector. Dat begint van onderuit, vanuit onze eigen sector. Daarom geef ik lezingen en deel ik mijn inzichten. We moeten niet afwachten of externe bureaus inschakelen; we moeten zelf het voortouw nemen en ons verhaal vertellen.”

Hoe vind je dat de nieuwe generatie glastuinbouwondernemers dat doet?

Rob​: “Ik ben onder de indruk van de nieuwe generatie glastuinbouwondernemers. Ze zijn briljant en hebben een sterke ondernemersgeest. Ze zijn misschien minder gericht op traditionele tuinbouwmethoden en meer gefocust op efficiëntie en ondernemerschap. Ik heb altijd het idee dat ondernemerschap in onze sector diepgeworteld is en dat zal niet snel veranderen. Maar ik denk dat we moeten oppassen dat onze bedrijven niet veranderen in alleen maar lean productiemachines. Het is belangrijk om de waarde van ons product te erkennen en het niet tegen een te lage prijs te verkopen. Dat zou niet slim zijn.”

Dat we meer over de tuinbouw moeten vertellen is een antwoord dat we veel krijgen van prominenten in deze rubriek. Het lijkt erop dat velen in de sector het erover eens zijn dat we ons verhaal meer moeten delen en meer aandacht moeten besteden aan communicatie…

Rob: “Klopt, dat is absoluut waar. We moeten ons verhaal delen en bewustzijn creëren over wat we doen. Er is echter ook een uitdaging aan de ontvangende kant. Sommige mensen buiten de sector hebben weinig begrip van wat we doen en kunnen verkeerde informatie krijgen. Het is belangrijk dat we ons niet alleen richten op wat we delen, maar ook op wie onze boodschap ontvangt. We moeten ervoor zorgen dat de juiste mensen de juiste informatie krijgen.”

Je staat bekend om je innovatieve en duurzame benadering van de glastuinbouwsector. Kun je ons meer vertellen over de drijfveren achter je visie en hoe deze heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van Koppert Cress tot een pionier in de glastuinbouw?

Rob: “Dat is simpelweg omdat ik het wil. Mijn drijfveer voor innovatie en duurzaamheid komt voort uit mijn verlangen om voortdurend te verbeteren en vernieuwen. Ik kan niet stil blijven zitten en doe altijd mijn best om dingen beter te maken. Het is ook een manier om mijn bedrijf te laten groeien. Groei vereist voortdurende vernieuwing en creatieve planning. Dat is één van de redenen waarom ik de glastuinbouwsector in Nederland wil behouden; het biedt een ideale omgeving om innovaties te testen.”

De glastuinbouwsector staat voor ingrijpende veranderingen, variërend van technologische vooruitgang tot veranderende marktvraag. Wat inspireert jou om met optimisme naar de toekomst van de sector te kijken?

Rob: “Ik ben ervan overtuigd dat de glastuinbouwsector in Nederland een veelbelovende toekomst heeft, maar dit vereist een gezamenlijke inspanning om te breken met oude gewoonten en te investeren in duurzame energiebronnen. We moeten het verhaal vertellen en de juiste stappen nemen om deze verandering te omarmen.

Ik ben al 15 jaar tegen het gebruik van gas in de tuinbouw, want ik vind het ouderwets. Er komt meer energie op Nederland af dan wij nodig hebben. Als we die slim benutten, kunnen we veel energie zelf opwekken zonder fossiele brandstoffen. Het probleem is dat gas lange tijd de norm was en we daardoor traag zijn geweest in het omarmen van nieuwe technologieën. Ik heb mijn bedrijf al in 2010 volledig op groene stroom gezet. Mijn klanten, waaronder 80.000 restaurants, zijn kritisch en hechten waarde aan duurzaamheid. Ik vertel hen dat ze bij mijn producten niet afhankelijk zijn van seizoenen dankzij mijn fossielvrije aanpak. Mijn doel is om in 2025 energieneutraal en CO2-neutraal te zijn. Dit is belangrijk voor mijn klanten en haalbaar met beschikbare technologieën. Echter, de overvloed aan goedkope fossiele brandstoffen heeft de urgentie verminderd.

Het is mogelijk om zonder fossiele brandstoffen te opereren, maar dit vergt een aanzienlijke verandering van bedrijfsprocessen. Veel bedrijven zijn nog steeds terughoudend vanwege de hoge kosten en de complexiteit van de transitie. Het is belangrijk dat de overheid groene energie bevordert en investeringen in fossiele brandstoffen ontmoedigt.”

De energietransitie is een cruciaal onderwerp in de glastuinbouwsector, met een groeiende nadruk op duurzame energiebronnen. Kun je ons je visie delen over hoe de sector kan evolueren naar een meer energie-efficiënte en klimaatneutrale productie?

Rob: “Het is essentieel dat we onderhandelen met de overheid om ambitieuze doelen te stellen voor het bereiken van energieneutraliteit en CO2-neutraliteit. We moeten stoppen met uitstelgedrag en ons richten op korte termijn doelstellingen. De overheid moet hierin een rol spelen door beleid te implementeren dat duurzame energiebronnen en praktijken bevordert. Waterstof is een veelbelovende optie voor de tuinbouw, maar we moeten de overheid ervan overtuigen dat het de moeite waard is om in deze technologie te investeren. Waterstof kan efficiënt worden geproduceerd en gebruikt in de sector en biedt mogelijkheden voor grootschalige energieopslag.

Ik ben van mening dat de glastuinbouwsector één van de meest innovatieve en energie-efficiënte sectoren kan zijn, maar we moeten samenwerken, nieuwe technologieën omarmen en onze bedrijfsprocessen aanpassen om dit te bereiken.”

Je hebt vaak gesproken over het belang van het herstellen van verbindingen tussen voedselproductie, gezondheid en milieu. Hoe zet jij je in om deze verbindingen te versterken en wat verwacht je dat jouw inspanningen kunnen betekenen voor de bredere tuinbouwsector?

Rob: “Mijn betrokkenheid bij initiatieven zoals de stichting Voeding Leeft is een manier waarop ik probeer de verbinding tussen voedselproductie, gezondheid en milieu te versterken. We hebben bewezen dat voeding een krachtig middel kan zijn om gezondheid te herstellen. Als we kunnen laten zien dat we diabetes type twee kunnen genezen door middel van voeding, kunnen we de dialoog veranderen over hoe we met gezondheid en voedsel omgaan.

Ik ben ook betrokken bij initiatieven om gezond voedsel naar ziekenhuizen te brengen en de mindset te veranderen over wat mensen zouden moeten eten als ze ziek zijn. Het is een langzaam proces, maar ik hoop dat mijn inspanningen anderen in de tuinbouwsector kunnen inspireren om soortgelijke stappen te zetten.”

Wat is je advies voor jonge ondernemers en professionals die geïnteresseerd zijn in het betreden van de glastuinbouwsector en streven naar innovatie en duurzaamheid?

Rob: “Blijf leren en sta altijd open voor nieuwe ideeën. De glastuinbouwsector biedt tal van kansen voor innovatie en duurzaamheid, maar het vereist toewijding en vastberadenheid om verandering teweeg te brengen. Wees niet bang om risico’s te nemen en nieuwe benaderingen te proberen. Omring jezelf met getalenteerde mensen en bouw sterke partnerschappen op. En vergeet nooit het belang van duurzaamheid en verantwoord ondernemen. Het is niet alleen goed voor het milieu, maar het kan ook een concurrentievoordeel opleveren en de toekomst van de sector veiligstellen.

Ten slotte, wees geduldig en bereid om te leren van fouten. Innovatie gaat vaak gepaard met uitdagingen en tegenslagen, maar het zijn juist die ervaringen die ons helpen groeien en verder komen.

Tot slot, de volgende kandidaat is Willem de Bruijn, van Vollebregt-Barten. Welke vraag wil je hem stellen?

Rob: “De huizenmarkt kijkt zeer hijgerig naar het Westland. De 2300ha glastuinbouw is ideaal geplaatst naast de steden, heeft een perfecte stroominfrastructuur, een warmterotonde op geothermie, een perfecte toeleveringsindustrie en een fraaie distributie. Hoe lang houden we dit vol?”