Telen&Trends
GreenBalanZ (weer) geheel in balans
De Van der Weijden dynastie in Kudelstaart kweekt al drie generaties Phalaenopsis orchideeën. De huidige eigenaar Lennard zet het beleid van zijn vader Sjaak met verve voort; zo duurzaam mogelijk kweken. Sinds een jaar of zes worden er zelfs volledig biologische Phalaenopsis op de markt gebracht. Geen gemakkelijke opgave.
Het hebben van ‘groene vingers’ is niet meer genoeg om een bedrijf als GreenBalanZ te leiden. Met de aankoop van een opkweekbedrijf in 2017 is de oppervlakte 10 ha, en gaan er jaarlijks circa 4 miljoen Phalaenopsis via expediteurs naar klanten in binnen- en buitenland. Lennard studeerde lang (Agrarische Economie in Wageningen), ging daarna bij de Rabobank werken en kwam 21 jaar geleden in het bedrijf.
“Het helpt zeker om een goede opleiding te hebben gedaan, maar het is geen garantie voor succes”, begint Lennard. “Door de groei is het bedrijf groter geworden. Ik voel me meer ondernemer dan kweker. Van veel meer zaken moet je toch meer of minder verstand hebben. Het gaat van leiderschap, het goed kunnen delegeren, tot de cijfers en het opzetten van een goed marketingplan. In het orchideeëngeweld moeten we wel gezien worden.”
Net als bij veel andere bloemen- en plantenleveranciers bracht COVID-19 GreenBalanZ uit balans. Gelukkig voor Van der Weijden herwaardeerde de thuiszittende consument in Europa de eigen woning. Er werd niet alleen flink verbouwd, maar ook bloemen en planten vonden hun weg naar de woning.
Lennard: “Na de eerste lockdown vorig jaar heb ik vijf weken lang alles weg moeten gooien, maar daarna trok het weer aan. Toen lag ik wakker. Nu lig ik wakker over het feit hoe ik aan mijn planten moet komen. Het loopt hartstikke goed.”
“Duurzaamheid is hier geen container- begrip: ik wil de aardbol beter achterlaten voor de volgende generatie.”
Verkoop van bio Phalaenopsis is een uitdaging
Wat koopt die consument? Je zou zeggen in een wereld die steeds meer biologische producten vervaardigt en koopt dus ook biologische gekweekte Phalaenopsis.
De realiteit is echter anders. GreenBalanZ teelt nu zo’n vijfhonderdduizend biologische Phalaenopsis op een totaal van 4 miljoen.
We hebben daar kopers voor, vertelt Lennard. “Het is best moeilijk om dit product te verkopen, omdat het enkele euro’s duurder is dan de conventionele. We werken met organische mest, dat is de reden dat de plant wat langzamer groeit. De kostprijs is daardoor hoger en dat rekenen we door. Wat we geleerd hebben, is om in een winkelschap niet conventionele én biologische orchideeën te verkopen. De consument kiest dan toch vaak voor de goedkopere variant.” GreenBalanZ meldt duidelijk op het verpakkingsmateriaal dat de orchideeën biologisch zijn gekweekt. Maar toch blijft het een traject van vallen en opstaan. “Ik zie het niet hard groeien, daar ben ik wel realistisch in. Geheel biologisch? Nee. We gebruiken de opgedane kennis wel weer bij de teelt van onze andere orchideeën.”
Warmte en koude uit de bodem
Vader Sjaak is decennia geleden al begonnen met het zo duurzaam mogelijk telen. “Mijn vader had lol in het scouten van het gewas, waardoor hij minder chemische bestrijdingsmiddelen hoefde te gebruiken. Mijn vader deed het toen pleksgewijs.
Nu gebruiken we alleen nog maar biologisch”, aldus Lennard die in een zucht doorgaat over het project ‘Kas zonder gas’. Maar eerst vertelt hij dat idealisme belangrijk is, maar het moet allemaal wel economisch uitkomen. “Het is moeilijk groen te zijn als je rood staat, las ik laatst ergens. Je kan daar heel idealistisch in zijn, maar je moet ook je bedrijf blijven runnen.”
Onder zijn kassen, waar een dubbelscherm- pakket in hangt, liggen twee bronnen (aquifers/red.) 300 meter uit elkaar. De een wordt gebruikt om warmte op te slaan en in de andere koude.
Lennard: “Met warmtepompen brengen we in de zomer de warmte uit de kas naar de warme bron. In de winter warmen we daar dan de kas mee op. De koude slaan we op in de andere bron. In de zomer gebruiken we dat om het gewas te koelen. De Phalaenopsis heeft in de zomer kou nodig om in bloei te komen. Ons gasverbruik is hierdoor met 1.1 miljoen kuub gereduceerd.” Klaar en achterover hangen? Lennard zegt dat hij doorgaat met verduurzamen. Hij volgt geïnteresseerd een aantal proeven waar LED wordt gebruikt.
“In het kader van energiebesparing is LED een reële optie voor komende jaren. Verder gaan we de verpakkingen en de trays verder verduurzamen. Duurzaamheid is hier geen containerbegrip: ik wil de aardbol beter achterlaten voor de volgende generatie. Het geeft mij een goed gevoel.”
