Telen&Trends Interview
‘Geen andere naam boven de deur dan alleen Voskamp’
Gebr. L & J Voskamp is een krachtig familiebedrijf. Ooit begon opa Jan met een gemengd bedrijf, maar inmiddels levert de onderneming losse tomaten door zowat geheel Europa. De derde generatie staat aan het roer. Wat gaat de koers worden?
Sneller innoveren
Leen Voskamp staat in de deuropening en kijkt met trots ‘de schuur’ in. Met zijn 77 jaar werkt hij al bijna zestig jaar in het familiebedrijf, dat hij samen met zijn broer Sjaak overnam van vader Jan. “Het was vroeger een gemengd bedrijf. We teelden zelfs meloenen. In de jaren ‘70 en ‘80 van de vorige eeuw zijn we overgestapt op alleen de teelt van tomaten.”
Samen met zijn zoon John staat Leen op een balustrade en ziet beneden hem hoe misschien wel de modernste tomatensorteermachine ter wereld rustig draait. Er omheen lopen een paar medewerkers. Deze kijken of de tomaten goed in de kartonnendozen vallen: het is stilte voor de storm. “Als dadelijk het seizoen begint zijn tot wel honderd plukkers bezig, en draait de sorteerinstallatie van Maf Roda volcontinu. Het laaddock staat dan vol met vrachtwagens”, vertelt John. In de verte rijdt een van de tientallen automatische karren die uit de kassen komen. Plukkers leggen de tomaten in deze aluminium wagentjes die vervolgens automatisch naar de sorteermachine rijden. Leen: “De enigen die nog aan de tomaten zitten, zijn de plukkers. Vorig jaar is die machine geheel gemoderniseerd.” Deze vergaande vorm van mechanisatie is noodzakelijk. Onder regie van de broers Leen en Sjaak werd in een paar decennia een complex de grond uitgestampt van 32 ha, waar jaarlijks circa 20 miljoen kg losse tomaten in onbelichte teelt uit wordt gehaald.
Schaalgrootte nodig voor goed resultaat
De gehele tuinderij is ingericht om efficiënt te werken en richt zich geheel op losse tomaten en gaat niet mee in trends als snoeptomaatjes. Vooral geen opsmuk, van uiterlijk vertoon moeten de Voskampen niets hebben. Waarom een website? Via hun handelsbedrijf Voskamp Trading gaan de miljoenen kilo’s hoofdzakelijk naar afnemers in het buitenland. In een sober kantoor vertellen vader en zoon hoe zij naar de toekomst kijken, ook al willen ze daar weinig over kwijt. Meerdere keren zegt Leen dat er nooit een programma onder de groei lag.
“Het kwam gewoon op onze weg en je dééd het. Ik ging eens praten met de buren en kocht uiteindelijk dan hun land. Zo kwam ik in bezit van gronden die van het weeshuis waren geweest”, zijn ogen prikken ondeugend in zijn hoofd. Een pakje sigaretten houdt hij stevig vast. Duidelijk uit hun betoog is wel dat schaalgrootte noodzakelijk is om geld te verdienen en dat vervolgens weer terug in het bedrijf te brengen. Leen: “De marges zijn klein. Vermenigvuldiging maakt uiteindelijk de somma. Veel kleine snippertjes maken ook een berg.”
Het familiebedrijf moet worden voortgezet
Door het overlijden van zijn oom Sjaak in 2020 kwam John in het familiebedrijf, waar verder ook de twee zonen van Sjaak in werken. Het gehele personeelsbestand in vaste dienst is niet veel groter, omdat de Rotterdamse uitzender Ron van Loenen, eigenaar van Axidus, al meer dan 20 jaar werknemers levert. Naast het flexwerk verzorgt Axidus ook de hele personeelsorganisatie van Voskamp. Na een niet afgemaakte middelbare school ging John werken bij Peter Dekker Installaties (PDI) om later als freelancer de bouw van kassen in binnen- en buitenland te begeleiden.
 |
|
Wat betreft het gebruik van schermen in de tomatenteelt waren de Gebr. Voskamp echte voorlopers. Al in de jaren negentig van de vorige eeuw werd er bij hen een scherm in de kas geïnstalleerd. Een scherm had toentertijd een ronduit negatief imago bij tomatentelers, maar Sjaak en Leen zagen er toen al brood in. Inmiddels gebruiken, in navolging van de Gebr. Voskamp, tomaten- en ook andere glasgroentetelers in Nederland en daarbuiten op uitgebreide schaal energieschermen. Bij Gebr. L & J Voskamp is het beweegbare energiescherm intussen niet meer weg te denken. Alle 32 ha kassen zijn dan ook met het hoog transparante Luxous 1147 FR energiescherm uitgerust. “Al zou het gas niets meer kosten, dan zou het scherm er toch gewoon in blijven, want het is essentieel voor een goed kasklimaat”, is een gevleugelde opmerking bij Voskamp. |
“Bij een aantal uitbreidings- en vernieuwingsprojecten van Voskamp was ik betrokken als bouwbegeleider, die schaalvergroting kwam goed los vanaf 2003.” John kijkt naar pa en gaat verder: “Waarom ik uiteindelijk toch in het familiebedrijf ben gestapt? Ik zou het raar hebben gevonden als hier boven de deur een andere naam zou zijn gekomen. Ik heb altijd al een eigen bedrijf willen hebben. Het is best knap wat mijn vader en oom Sjaak hebben geleverd, dat wil ik nu graag voortzetten. Er staat een schitterend mooi bedrijf. Wat ik geleerd heb en meeneem uit mijn vorige werkzaamheden is het denken in oplossingen en niet in problemen. Waar het heen gaat? Bepaalde groei is noodzakelijk, maar er zijn zoveel factoren waar alles vanaf hangt dat ik nog niet weet hoe het gaat lopen. Ach, met de vierde generatie zijn we nog lang niet bezig. Onze kinderen zijn nog veel te jong.”
