VB door de jaren heen

Het begon allemaal in 1966 in De Lier, met het verwarmingsbedrijf J&A Verbakel Verwarming voor de Nederlandse glastuinbouw van de broers Joop en Aad Verbakel. Al snel breidde het werkgebied verder uit, net als de kennis binnen het bedrijf en het type werkzaamheden. Na de overname van Bomkas Kassenbouw uit Wateringen gaat het bedrijf vanaf 1983 verder onder de naam Verbakel-Bomkas. Van verwarmingsbedrijf in Nederland, naar wereldwijde kassenbouw van Saudi-Arabië tot India. De groeiende expertise in klimaat wordt ook buiten de glastuinbouwsector opgemerkt. In 1996 wordt de eerste veldverwarmingsinstallatie bij PSV in Eindhoven aangelegd. Een verbreding van de dienstverlening. Dat smaakt naar meer! In 1997 stapt Edward in de zaak, de zoon van Aad. In 2001 treedt hij toe tot de directie. Als in 2005 Joop Verbakel afscheid neemt van het bedrijf wordt gelijktijdig de bouw van een nieuw pand aan de Jogchem van der Houtweg in De Lier gestart. Gedreven door slechte economische periodes steekt Verbakel-Bomkas meer en meer energie in export, utiliteit en de energiesector. Met succes. Die andere, meer internationale koers, vraagt om een nieuwe naam. Sinds 2012 is het daarom VB. Met de blik gericht op de toekomst volgen opnieuw verhuisplannen. In 2018 koopt VB de grond voor de realisatie van een nieuw, duurzaam en energieneutraal bedrijfspand, dat in de loop van 2020 in gebruik is genomen. Een halve eeuw is voorbijgevlogen! Het is duidelijk dat VB niet stilzit, continu innoveert, risico’s durft te nemen en graag vooruitkijkt. Een pionier in de glastuinbouw. “We bedenken continu of en hoe iets beter kan. We kijken daarbij altijd naar de toekomst, naar de lange termijn.”

Aardwarmte toegankelijk maken

Duurzaamheid is altijd al een thema geweest bij VB. “Dat is inherent aan wat we van oudsher doen en de glastuinbouwsector waarin we opereren. Dat gaat over klimaat, over voedselvoorziening en natuurlijk over energie, want er gaat nogal wat energie om in de glastuinbouw.” Edward vertelt hoe VB door de jaren heen steeds bewuster is gaan focussen op duurzaamheid. “Je ziet dagelijks de problematiek op het nieuws. De impact van de klimaatverandering op de natuur en de wereldwijde voedselproblematiek door de groeiende wereldbevolking.”

“Kijk naar jezelf: wat kan ik doen?”

Tijden veranderen. En zo ook de visie en werkwijze van VB. “Ik vind dat je als bedrijf naar jezelf moet kijken: wat kunnen wij doen? De glastuinbouw slurpt energie, daar moeten we eerlijk in zijn. Met energievretende machines, zoals WKK’s. Een relatief goede oplossing om het gebruik van fossiele brandstof te verminderen, maar ze verbruiken nog steeds ongelooflijk veel energie. Dat kan en moet beter. Anderzijds liggen er ook veel kansen in de sector als je het hebt over duurzaamheid. De bedekte teelt is bijvoorbeeld een efficiënte manier om bij te dragen aan de wereldwijde voedselvoorziening.”

Met de gedachte ‘wat kunnen wij doen’ ontstond in 2009 het idee om aardwarmte toegankelijk te maken voor glastuinbouwbedrijven. “Op dat gebied konden we bijdragen, hadden we al snel door. Daar lag onze winst. Dit was in ons straatje, binnen onze expertise en zo konden we op grote schaal impact maken.”

Edward Verbakel

Pionieren in geothermie

VB ging de boer op, in gesprek met klanten die wel oren hadden naar aardwarmte, maar stoeiden met de vraag: hoe dan? “We zijn naast onze klant gaan staan om samen de mogelijkheden van aardwarmte te ontdekken. Heel transparant. We deelden ook onze kosten en marges. Geothermie was een nieuw gebied. We gingen samen pionieren. Dat kan alleen als je er samen open in zit.” Het eerste aardwarmteproject was een succes. Daarna werd de regelgeving al snel strenger. VB ontwikkelde en verbeterde de werkwijze continu. “Aardwarmte is niet alleen maar een romantisch verhaal. Er komt bijvoorbeeld ook veel rommel mee naar boven en wat doe je daarmee op een verantwoorde manier? Dat soort vraagstukken.” Edward en zijn team realiseerde in een paar jaar tijd 16 van de 21 actieve aardwarmte-installaties in Nederland. In dit artikel van Groentennieuws staat uitgelegd dat de toepassing van aardwarmte in Nederland in 2020 goed was voor een besparing van 176 miljoen m3 aardgas. Dit staat gelijk aan het gebruik aan aardgas van 117.500 woningen en een reductie van CO2-emissie van 333.000 ton.

Nieuw energieneutraal pand

Geothermie is zodoende het afgelopen decennia een belangrijk onderdeel geworden van de drie aandachtsgebieden van VB: Horti, Climate en Energy. Ondertussen nam ook de schaalvergroting in de glastuinbouw flink toe. En daarmee ook de omvang van VB. “Zo kwam in 2016 opnieuw een verhuizing ter sprake, terwijl we pas tien jaar in het oude pand aan de Jogchem van der Houtweg zaten.” Vader Aad, die in Honselersdijk woont en toentertijd regelmatig tussen De Lier en Honselersdijk op en neer reed, zag op een gegeven moment een bordje ‘te koop’ op de plek waar het nieuwe VB gevestigd is. “Het zag er onooglijk uit, met een oude woning en een kleine oude vervallen kas. Maar de locatie was fantastisch.” Edward stapte naar de gemeente met de vraag of VB hier mocht bouwen. “Maak maar een plan, zeiden ze. Daarbij moesten we de hoogte van het 4 etage hoge Rabobank-gebouw aan de overkant als referentie aanhouden. Veel te hoog voor ons, dachten we in eerste instantie.” Hij ging aan de slag met een architect. “We hebben de gigantische hoogte opgelost met een parkeerplaats onder het gebouw en een glazen kas op het dak. Een uitstraling die bij onze business past, maar ook de omgeving. We hadden immers glas gekocht en zouden zo ook weer glas terugplaatsen.” Na de vormgeving van het pand, volgde het energievraagstuk. “We wilden een energieneutraal pand. Dat stond vast. Ook geothermie vonden we belangrijk om zelf toe te passen. Dus dat hebben we gedaan. We zijn klaar voor een toekomstige verbinding tussen De Lier en Maasdijk.”

Een gezond werkklimaat

Alles werd uit de kast getrokken om een energieneutraal pand en gezond werkklimaat voor het personeel te creëren. “Onze medewerkers zijn ons grootste goed. Vergelijk het met de teelt in een kas. Daar wil je een optimaal (werk)klimaat voor creëren. We hebben onze kennis over klimaat in de glastuinbouw toegepast in ons eigen pand.” Temperatuur, vocht, CO2, alles wordt nauwkeurig gestuurd en gemonitord om de ideale werkomgeving te creëren. En allemaal energieneutraal. Zo liggen er 400 zonnepanelen op het dak om energie op te wekken, zijn de ramen in de kantoren van driedubbel dik glas voor optimale isolatie en geluidreductie, zorgt het warmteterugwinsysteem dat er geen warmte verloren gaat en worden warmtepompen ingeschakeld om te verwarmen en te koelen. In de twee grote stalen tanks onder het gebouw is er altijd een voorraad warm en koud water om te verwarmen en te koelen. Loopt de temperatuur binnen te hoog op? Dan wordt het hoge druk mistsysteem in werking gesteld, zoals je ook vaak in de glastuinbouw ziet. “We werden direct nadat we in het pand waren getrokken al op de proef gesteld. Dat was in augustus 2020. Het liep toen buiten op tot 34 graden. We kregen het binnen 9 graden koeler, dus 25 graden. Nog net iets te warm voor een ideaal werkklimaat. In dat geval sluiten we het atrium (waar de glazen kas op het dak staat) af van het kantoorgedeelte. Dan krijgen we het in de kantoren prima onder controle. Het atrium is slechts een doorloopruimte, daar mag het best iets warmer zijn, dat is niet erg.” Het geavanceerde klimaatsysteem wordt aangestuurd en gemonitord door een Priva-systeem, met sensoren door het hele gebouw. “Het is een zelflerend systeem. Dus hoe meer data, hoe slimmer het systeem wordt. Alles regelt zichzelf. Ideaal.”

‘Sustainable Together’

Edward is trots op het nieuwe, energieneutrale pand van VB. Hij vindt het tegelijkertijd vanzelfsprekend dat het pand innovatief en duurzaam is. “Onze slogan is niet voor niets ‘Sustainable Together’. Met dit pand laten we zien waar we voor staan en hoe we tuinbouwtechnieken ook buiten de tuinbouw kunnen toepassen. We maken onze belofte waar. En dat vind ik niet meer dan logisch om te doen.”