Plant Empowerment en klimaatschermen: de ultieme match!
Iedereen kent Het Nieuwe Telen (HNT): optimaal telen met als bonus ook nog energie besparen. De basis van HNT is het teeltconcept Plant Empowerment: de filosofie dat een krachtige plant een weerbare plant is, die bestand is tegen ziekten en plagen, een hogere productie levert en betere kwaliteit Maar hoe doe je dat, een plant in zijn kracht zetten? En waarom zou iedere teler het toe moeten passen? Peter Geelen vertelt, als één van de grondleggers van Plant Empowerment, samen met Jan Voogt en Peter van Weel.
Techniek in dienst van de plant
“Het is inmiddels 15 jaar geleden dat Peter, Jan en ik elkaar ontmoetten. Onze gezamenlijke drijfveer was onze nieuwsgierigheid. We merkten alle drie op dat er veel vraagtekens in de praktijk werden gezet bij hoe een gewas groeit en reageert op zijn omgeving. In die tijd werd veel geïnvesteerd in de ontwikkeling van techniek, maar vaak reageerden planten anders dan gehoopt en verwacht. Voorbeelden van toegepaste technieken zijn verneveling in de kas, de koeling van kassen en allerlei vormen van ventilatoren en slurven. Deze toegepaste technieken leverden vaak meer vraagtekens op dan dat ze de groei en kwaliteit van het gewas bevorderden. Dat bracht ons terug naar de basis: de natuurkundige principes en plantenfysiologische processen. Al snel trokken we de conclusie dat techniek geen doel op zichzelf moet zijn, maar een middel om de natuurlijke kracht van de plant te gebruiken.” Zo ontstond uit deze multidisciplinaire samenwerking een geheel nieuw geïntegreerd teeltconcept waarbij rentabiliteit en duurzaamheid hand in hand gaan.
“Bij planmatig telen hebben strategie en data voorrang op
ervaring en groene vingers van de tuinder.”
Plan(t)matig telen
Een belangrijke ommezwaai die Plant Empowerment teweeg heeft gebracht, is planmatig telen. Dat wil zeggen: gestuurd door data en niet door gevoel. Peter legt uit. “Dat betekent dat je strategie voorrang geeft op ervaring. De teeltstrategie van Plant Empowerment is gebaseerd op natuurkundige en plantenfysiologische uitgangspunten. Het voordeel van geobjectiveerde teeltstrategie is dat je deze beter kunt meten, vergelijken, sturen, herhalen en verbeteren.” Jonge onervaren telers laten reeds zien dat je op deze manier de leercurve op spectaculaire wijze kunt versnellen.
Plantgezondheid bevorderen met schermen
Peter benadrukt het belang van de inzet van klimaatschermen om de plant in zijn kracht te zetten, met drie belangrijke doelen: het vocht in de kas beheersen, een gelijkmatig kasklimaat creëren en uitstraling beperken.
“Vocht werd altijd als een probleem gezien. Dat je een klimaatscherm kunt gebruiken om het vocht in de nacht beter te beheersen, was een enorme eyeopener. Dat heeft geleid tot efficiënter gebruik van schermen en het creëren van een gelijkmatiger kasklimaat, door niet meer te kieren met het scherm, maar boven het scherm te luchten om meer vocht af te voeren. Dit heeft geleid tot aanzienlijk meer schermuren waardoor het energieverbruik sterk gedaald is in combinatie met een krachtig en gezond gewas.”
Een andere belangrijke doorbraak vanuit de filosofie van Plant Empowerment is schermen tegen uitstraling.
“Als de zon ondergaat en de toevoer van energie daalt, straalt het warme gewas energie uit naar het koude kasdek. Het (gedeeltelijk) sluiten van het scherm beschermt het gewas tegen uitstraling. Dat resulteert in een gezonder gewas, omdat er sterkere cellen aangelegd worden en minder risico aanwezig is voor overmatige worteldruk en condensatie in de kop van het gewas. De kans op schimmelaantastingen en kwaliteitsproblemen nemen hierdoor aanzienlijk af. Klimaatschermen zijn dus niet alleen goed om te isoleren, maar beschermen ook tegen uitstraling.”
“Plant Empowerment is een samenhangend of holistisch concept,
dat je meer inzicht geeft in de beperkende factor.”
Peter benadrukt dat de inzet van klimaatschermen weliswaar een onderdeel is van een succesvolle toepassing van Plant Empowerment, maar het uiteindelijke rendement hangt af van de beperkende factor. “Je kunt nog zo’n goed scherm ophangen, maar als het wortelmedium niet optimaal is of de automatisering in de kas niet goed werkt, dan zijn dat de beperkende factoren. Plant Empowerment is een holistisch concept, dat je meer zicht geeft op die beperkende factor.”
Meetbox boven het scherm onmisbaar instrument
Om eerdergenoemde toepassingen van schermen te objectiveren is wat Peter betreft een meetbox, met een temperatuur- én luchtvochtigheidmeting, boven het scherm onmisbaar om het klimaat in de kas goed te monitoren en optimaal gebruik te maken van een klimaatscherm.
“Op het moment dat je aan het schermen bent tegen uitstraling, wil je dat de temperatuur onder en boven het scherm gelijk blijft, zodat de afkoeling van de kas niet geremd wordt door het scherm. En als je het scherm ’s nachts 100% dicht hebt, moet het ook weer een keer open in de ochtend. Met een meetbox boven het scherm kun je het juiste moment kiezen. Je wilt niet dat het daar nog te koud is als je het scherm opentrekt. Met een meetbox kun je ook het vocht boven het scherm meten en dat is een waardevolle indicatie hoeveel ruimte er is om door het scherm heen vocht af te voeren en hoe effectief luchten boven het scherm is. Met één simpele meetbox boven het scherm kan een teler dus op drie verschillende manieren zeer effectief de plantgezondheid bevorderen! Dat noemen we dus Plant Empowerment.”
Meer weten of het boek bestellen?
Kijk op www.plantempowerment.com.
