NIEUWS

Voor Van den Berg RoseS is innovatie noodzakelijk om op de wereldmarkt mee te kunnen spelen. De op drie continenten telende snijrozenkweker ontwikkelt in Nederland zijn kennis om die ook te gebruiken in Kenia en China. Zonder kennis geen macht!

Vader Thijs schiet even de kas in, geeft zoon Arie een hand en een kort knikje. Een stuk of tien werknemers knippen ondertussen de witte rozen en leggen die voorzichtig in speciale hangnetten. De Airmix zoemt zacht en de ‘lichtuitstoot reductie’ schermen zijn goeddeels gesloten zo vroeg in de ochtend. Met zijn 77 jaar is Thijs van den Berg nog dagelijks op het bedrijf waar hij ooit begon met de internationalisering en het toepassen van de laatste technologieën. “Internationalisatie en innovatie zijn onderdeel van de cultuur van dit bedrijf. Mijn vader was een van de eersten die op steenwol ging telen en gebruik ging maken van assimilatiebelichting”, vertelt Arie, die het bedrijf in 2007 van zijn vader overnam. “In China zijn we nu de grootste producent van rozen. Vorig jaar ging het om 80 miljoen stuks. Zonder onze kennis van de teelt van rozen zouden we daar nooit voet aan de grond hebben gekregen. Dankzij techniek kunnen wij in China vooroplopen. Samen met onze Nederlandse zakenpartner Nic Pannekeet hebben we het bedrijf in 2007 opgezet in Kunming. Het klimaat is daar ideaal, omdat we half in de bergen liggen. In stappen hebben Nic en ik het complex uitgebreid naar 35 ha. Pannekeet woont al een kwart eeuw in China en kent de wegen, samen zijn we een goed stel.”

Ferrari onder de rozen

Arie van de Berg is de vierde generatie die leidinggeeft aan de kwekerij, waarvan het hoofdkantoor aan de rand van het Zuid- Hollandse dorp Delfgauw ligt. De hoogbouw van de faculteit Elektrotechniek van de TU Delft is in de verre verte zichtbaar. In Delfgauw is ook het kassencomplex van 16 ha gelegen, waar Avalanche wordt geteeld voor de Europese markt. De witte bloem - ‘de Ferrari onder de rozen’ – komt veelal via de bloemist bij de eindconsument. “Op ons Nederlandse complex ontwikkelen en testen we nieuwe technologieën vooral op het vlak van beeldherkenning en data”, vertelt Arie in een kantoor dat uitkijkt over een deel van het teeltcomplex. Beneden worden de geknipte rozen, zo’n 250.000 per dag, in netjes gelegd, die hangen in aluminium karren. Deze rijden één, in de zomer twee keer per dag tussen de rozen door. “We zijn bezig om met cameraherkenning het werk van het personeel in de kas te verlichten, onze oogsthulp. Op die aluminium oogstkar ziet een camera de roos en geeft aan of die wel of niet geknipt kan worden. Door zo slimmer te werken zijn we in staat om rozen op het juiste moment te knippen, dat komt de kwaliteit ten goede. Daarna gaan de rozen voor één dag de koeling in van 2 graden Celsius om de dag daarna via sortering en opslag richting consument te gaan. Ook bij dat laatste proces gebruiken we data en camera’s. We maken 3D-foto’s om de rozen te selecteren op lengte, dikte van de steel en de knop.”

Groei in Kenia

Net als veel van zijn concurrenten, vindt inmiddels een belangrijk deel van de productie van Van den Berg plaats rond de evenaar. Voor Van den Berg is dat in Kenia. In de plaats Naivasha, noordelijk van de hoofdstad Nairobi, worden op een gigantisch gebied van 70 ha meer dan 180 miljoen rozen per jaar geteeld. “De productie van Naivasha gaat vooral naar Europese supermarktketens en de benzinepomp. Hier spelen lage kosten een belangrijke rol: energie en arbeid zijn goedkoop. Uiteraard is onze teeltkennis onontbeerlijk. De rozen worden daar geknipt, ingepakt en rechtstreeks naar Europa gevlogen. In Poeldijk worden ze verwerkt en verstuurd naar de klanten.”

“Door slimmer te werken zijn we in staat om rozen op het juiste moment te knippen, dat komt de kwaliteit ten goede.”

Krimp in Nederland

Waar staat Van den Berg RoseS na 2025? Arie van den Berg benadrukt dat zijn bedrijf actief blijft in Nederland, om vervolgens eerst een schets te geven van de situatie hier. “Het areaal rozenteelt neemt jaar op jaar af en de overblijvende telers worden groter. Kijk naar mijn bedrijf, we hebben in 2017 onze tomaat telende buurman opgekocht en hebben daar rozenkassen van gemaakt. Glastuinbouw is topsport met smalle marges: je moet goed en groot zijn.” Het areaal roos in Nederland heeft een oppervlakte van circa 160 ha. Volgens het CBS hadden de rozentelers 20 jaar geleden nog een omvang van 1000 ha. De krimp van het Nederlandse rozenareaal gaat gepaard met een toenemende rozenimport uit Afrika. Volgens het CBS importeerde Nederland rond de eeuwwisseling voor 216 miljoen euro aan rozen. In 2015 was dat inmiddels gestegen naar 575 miljoen euro. Hiervan komt 70 procent uit Afrika. Arie: “Het zijn de rozen die wij in Kenia telen, andere telers doen dat weer in Ethiopië.”

“Glastuinbouw is topsport met smalle marges: je moet goed en groot zijn.”

Private equity

Om op wereldschaal te acteren moet Van den Berg RoseS blijven groeien. Meer dan de helft van de omzet (circa 56 miljoen euro over 2019/red.) komt inmiddels van de twee andere continenten. In Nederland wordt ruimte schaarser en is arbeid kostbaar, dus voor Arie zit daar niet de expansie. “We moeten vooral in China groeien, die markt is zo groot en staat nog in de kinderschoenen. We bouwen daar onder andere aan een eigen platform voor de handel van rozen en inmiddels ook tulpen. In Kenia moet ik ook groeien, daar liggen enorme kansen. De Europese retail wil steeds meer rozen.” Maar hoe gaat de groei gefinancierd worden? Kennis is belangrijk, maar harde valuta zijn nog belangrijker. In Nederland mag Van den Berg RoseS groot zijn, op wereldschaal is zij klein. In Afrika is concurrent Afriflora vele malen groter. Het bedrijf uit Ethiopië teelt jaarlijks meer dan 1 miljard rozen. De onderneming is sinds eind 2017 voor een meerderheid in handen van private equity-onderneming Sun European Partners, nadat het eerder in handen was geweest van KKR. Met hun geld wordt de groei gefinancierd. “Gaat hij of de vijfde generatie dat doen?”, herhaalt Arie de vraag. “Je ziet dat private equity langzaam zijn intrede gaat doen in onze wereld. Zij zoeken sectoren om hun geld te laten renderen. Ik sta daar niet afwijzend tegenover. Het duurt namelijk nog zeker 20 jaar voordat die vijfde generatie oud genoeg is om het te proberen.”