De impact van de coronacrisis op verduurzaming glastuinbouwsector
Tijdens een crisissituatie lijkt er veel meer mogelijk dan normaal. We worden creatiever en verlaten gebaande paden, omdat we moeten. Het is pompen of verzuipen, nood breekt wet. Initiatieven in de glastuinbouwsector schieten als paddenstoelen uit de grond. Hoe zit dat met de verduurzaming van de sector: heeft die ook een boost gekregen door de coronacrisis of juist niet?
Piet Broekharst is programmamanager van Kas als Energiebron: hét innovatieprogramma dat energiebesparing en het gebruik van duurzame energie in de glastuinbouw stimuleert. “De uiteindelijke impact van de coronacrisis is lastig te voorspellen, vind ik eerlijk gezegd. Het is te vroeg om daar een uitspraak over te doen. We zullen mogelijk met faillissementen te maken krijgen in de sector. Omzetverlies is er natuurlijk in de breedte en dat heeft mogelijk gevolgen voor de investeringsmogelijkheden van bedrijven. Of dat zo is en hoe groot dat dan is, zal op zijn vroegst in het najaar zichtbaar worden. Voor verduurzaming moet je niet in maanden of een jaar denken, maar in meerdere jaren. En op de lange termijn is de invloed waarschijnlijk beperkt.”
Piet Broekharst
“Coronacrisis aanmoediging om voluit in te zetten op verduurzaming.”
Sinds 2005 zet Kas als Energiebron veel innovaties in gang. Glastuinbouw Nederland en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) trekken hierin samen op. En dat is recent uitgebreid met Greenports Nederland. Het programma ontwikkelt kennis en (teelt)technieken om in kassen energie te besparen en om meer duurzame energie zoals bio-energie, zonlicht en geothermie te gebruiken. Zoals Het Nieuwe Telen (HNT): energiezuinig telen en tegelijk een optimale productie halen. “Het programma gaat gewoon door met alle activiteiten. Daarin lopen we geen vertraging op. Wel zien we natuurlijk dat bijeenkomsten worden aangepast naar digitaal, bijvoorbeeld de cursussen Het Nieuwe Telen. Ook is het jaarlijkse EnergiekEvent met zo’n 200 deelnemers is verzet van april naar september, maar zal waarschijnlijk alsnog digitaal plaatsvinden.” Toch laten Piet en het projectteam zich niet ontmoedigen, integendeel. “Het is voor het programma eerder een aanmoediging om voluit in te zetten om verduurzaming mogelijk te maken, zodat de telers geen momentum hoeven te verliezen. Met of zonder corona, een duurzamere glastuinbouw biedt voor Nederland uiteindelijk ook meer kansen.”
Verduurzaming dagelijks vraagstuk, ook nu
De ambitie van Kas als Energiebron is glashelder: in 2050 heeft de glastuinbouwsector een volledig duurzame en economisch rendabele energievoorziening. Tuinbouwondernemers, adviseurs en toeleveranciers worden betrokken in het programma, om ideeën in de praktijk te toetsen. In hoeverre heeft de coronacrisis volgens Piet invloed op de mindset van de consument en teler nu onze manier van leven op de natuur zichtbaar wordt? “Menselijk gedrag is lastig voorspelbaar en men kan ook weer snel terugvallen naar oude patronen. Het lijkt er wel op dat het indruk heeft gemaakt op de consument in ieder geval. Wat betreft de teler: die is dag in dag uit bezig met dat vraagstuk. Elke dag is er aandacht voor duurzamer telen op gebied plantgezondheid, water, milieu en energie. En uiteraard ook het personeel. Want daar heeft corona nog de grootste dagelijks voelbare impact met alles rond extra hygiëne en 1,5 meter. Op korte termijn zal de mindset even veranderd zijn in ‘de overlevingsstand’ en omgaan met de maatregelen. Maar telers zullen kansen aangrijpen als die zich aandienen, bijvoorbeeld door verandering van vraag van consumenten. Een bekend gezegde luidt immers never waste a good crisis.”
foto: Bom
