NIEUWS

Plant Empowerment is Het Nieuwe Telen 2.0, waarin geen ruimte meer is voor stress. Met behulp van klimaatschermen kan plantstress voor een belangrijk deel worden voorkomen. En kan er meer rendement worden gedraaid. Daarom ondersteunt Svensson een boek en een platform dat over dit onderwerp is verschenen van harte.

In Plant Empowerment - ook wel aangeduid als Growing by Plant Empowerment (GPE) - is alles gericht op de plantbalansen. De omstandigheden in een kas dienen zodanig te zijn, dat de plant geen beperkingen - lees: stress - ondervindt. Door de plantbalansen voortdurend te monitoren en daarop te sturen kan deze stressvrij functioneren en efficiënt omgaan met licht, water, voeding en CO2. In het boek ‘Plant Empowerment - the basic principles’ van Peter Geelen, Jan Voogt en Peter van Weel, die ook aan de basis stonden van het eerste handboek over HNT, wordt dit concept helemaal uitgediept. Het boek is waardevol voor alle bedekte teelten en heel toegankelijk geschreven, met veel illustraties en praktijkvoorbeelden. “Een must read voor telers en teeltadviseurs, wereldwijd”, zegt Ton Habraken, klimaatconsultant van Svensson.

“Dankzij de hoge kwaliteit van het diffuse licht kan die plant meer licht verwerken. Dan kom je in een veel hogere fotosynthese-efficiency en ga je uiteindelijk meer produceren.”

​

Plant- en kasbalansen

Aan de basis van Plant Empowerment staat het besef dat een plant zowel een levend fysiologisch wezen is als een object dat onderhevig is aan natuurkundige wetten. De groei en gezondheid van planten worden beïnvloed door zes balansen: drie plantbalansen (waterbalans, energiebalans en assimilatenbalans) en drie kasbalansen (vochtbalans, energiebalans en CO2-balans). In GPE draait het om die balansen en om het monitoren en sturen daarvan. Daarin spelen klimaatschermen een steeds grotere rol. “Daarmee heb je bijvoorbeeld een hele grote invloed op de energiebalans en vochtbalans van de kas. Als je weet wat het absoluut vochtgehalte in de teeltruimte is, idem boven het scherm en buiten, dan weet je ook waar de mogelijkheid ligt om vocht af te voeren. En welke maatregelen je kunt nemen om je vocht in de kas in de hand te houden”, illustreert Ton Habraken.

Scherm als klimaattool

Terwijl een scherm voorheen vooral werd gezien als een middel om de energierekening omlaag te brengen, wordt deze nu steeds meer gebruikt als tool om de plant beter te laten groeien. “Met een klimaatscherm heb je rechtstreeks invloed op de assimilatenbalans, energiebalans en waterbalans, de drie plantbalansen. Zo is het voorkomen van uitstraling een heel belangrijk onderdeel van de energiebalans van de plant. Ook zorgen goede schermen voor een homogener klimaat in de kas door het uitsluiten van windinvloeden. Dat bewijst de praktijk ook. Was het tien jaar geleden in de paprikateelt nog gebruikelijk om op jaarbasis één scherm 1.800 uur dicht te trekken, nu is 3.000 tot 3.500 uur schermen met inzet van meerdere klimaatschermen, zoals een energiescherm en een zonnescherm, al heel gewoon. Zonder dat dit ten koste gaat van de productie, integendeel!”

Fotosynthese-efficiency

Ook in de bloemen zijn Harmony-schermen bezig met een opmars, vervolgt Habraken. “Met hoogwaardig diffuus licht van onze Harmony-schermen heb je een directe invloed op de assimilatenbalans. Dankzij de hoge kwaliteit van het diffuse licht kan die plant meer licht verwerken. Dan kom je in een veel hogere fotosynthese-efficiency en ga je uiteindelijk meer produceren. Dat zien we eigenlijk bij alle snijbloemengewassen, maar ook bij potplanten, als ze overstappen van een aluminium-scherm (Solaro of Tempa) naar een Harmony. Daarmee kunnen ze 10 tot soms wel 20% meer licht toelaten, zonder dat dit leidt tot schade of vertraging. Het gaat eigenlijk alleen maar makkelijker en sneller, met betere kwaliteit en hogere producties. Diffuus licht en de assimilatenbalans: als je die eenmaal goed in beeld hebt, kun je daar veel beter op sturen. En het levert meer op!”

Winst in folietunnels

In folietunnels valt ook nog veel (klimaat)winst te halen door de plantbalansen centraal te stellen, vervolgt Ton. “Vaak wordt er geredeneerd: foliekassen zijn voor warmere klimaten en wordt er gezegd: er is toch licht genoeg. Het kan ook zijn dat er te veel licht binnen komt en men zich daar niet van bewust is. Er wordt ook niet genoeg gemeten, men weet het gewoon niet. In heel veel folietunnels zie je ook vochtproblemen in de nacht. PE-folie, wat het meest gebruikt wordt om folietunnels mee te bedekken, is onzichtbaar voor langgolvige warmtestraling. Die planten hebben dus heel veel uitstraling, koelen daardoor flink af wat kans geeft op condensatie in de kop van de plant. Een probleem dat kan worden opgelost met de installatie van een klimaatscherm, waarbij (verticale) ventilatoren zorgen voor een actief klimaat. Het GPE-verhaal is dus voor telers met foliekassen net zo relevant.”

Theoretische basis

“Er is wereldwijd gebrek aan teeltkennis. Nederlandse telers en teeltadviseurs worden snel schaars, maar dat  geldt in Spanje net zo. Met Plant Empowerment willen we een nieuwe theoretische basis leggen voor alle bedekte teelten. Voor investeerders en grotere tuinbouwbedrijven is dat heel belangrijk. Tegelijk nemen de mogelijkheden voor het monitoren en (op afstand) sturen van kassen toe. Sensoren zijn in opkomst, en worden steeds goedkoper. Plantmodellen zijn in ontwikkeling. Dat biedt nieuwe kansen. Al zullen telers ter plekke, die diverse zaken controleren, altijd nodig blijven”, aldus Ton.

“Plantmodellen zijn in ontwikkeling. Dat biedt nieuwe kansen.”

Samenwerking

Growing by Plant Empowerment wordt ondersteund door Hoogendoorn, LetsGrow.com, HortiLux, Koppert Biological Systems, Cultilene en Svensson. Deze partners hebben inmiddels een samenwerkingsverband opgericht, die de kennis over Plant Empowerment actief gaat uitdragen en verspreiden. Zij doen dit omdat het gericht is op plantbalans en plantweerbaarheid, en daarmee de basis vormt voor verdere verduurzaming van beschermde teelten wereldwijd. Dit moet leiden tot een betere productie en kwaliteit, efficiënter gebruik van water, energie en meststoffen, en bovendien een betere plantgezondheid, waardoor het gebruik van chemische gewasbeschermingsmiddelen wordt teruggedrongen. De partners doen dit als leveranciers van diensten en producten samen om zo te komen tot een geïntegreerde aanpak van Plant Empowerment.

Meer weten of het boek (Engels) bestellen?

Kijk op plantempowerment.academy.com. Later zal hier ook andere content - in meerdere talen - aan worden toegevoegd. Een online leeromgeving is er nog niet, maar staat wel al in de planning.