NIEUWS

In het Groene Hart van Zuid-Holland bezoeken we drie toptelers die overwegen hun oude klimaatschermen te vervangen.  Svensson-adviseur Bart Bakker, vroeger teler van cymbidiums en handelaar in rozen, geeft gevraagd en ongevraagd advies. Zo legt hij onder meer uit hoe je een schermmeting doet, waarom de nieuwe NEN-norm superbelangrijk is en wat het principe is achter PARperfect, de nieuwe schermoplossing van Svensson.

07.30 uur

De voordeur valt zacht in het slot als Bart vroeg vertrekt. De wegen rond Badhoevedorp lopen al aardig vol. Gelukkig heeft hij even de tijd om zich door het Groene Hart te wurmen naar het Zuid-Hollandse dorpje Nieuwveen.

08.37 uur

Na een tijdje langs de Amstel gereden te hebben draait Bart de parkeerplaats op van paprikateler Duijnisveld. Hij zal hier de komende anderhalf uur lichtmetingen doen. Ruud Duijnisveld wil onder andere weten wat de kwaliteit van de twee schermen is, die al (te) lang in de twee kassen van totaal 9,2 ha hangen. Tegelijk informeert Bart naar de mogelijke gevolgen van de Brexit. Een groot deel van zijn productie gaat naar Engeland en de rest per vliegtuig naar Japan.

09.10 uur

De smalle hydraulische plukhoogwerker met in het bakje Bart gaat piepend omhoog en komt uiteindelijk ver boven de 190.000 paprikaplanten uit. Hij friemelt aan een sensor om het licht te meten boven het gesloten schermpakket, en laat vervolgens het bakje weer tot de bovenste toppen van de paprikaplanten zakken. Daar plaatst hij de tweede sensor. Soepel klautert hij uit de hoogwerker en sluit de draden van de sensoren aan op zijn laptop. Het komende uur doet hij metingen met schermen die open en gesloten zijn. Het gesprek gaat ondertussen over het feit dat het weer jaar op jaar aan het veranderen is. Ruud: “Doordat we dit jaar veel zuidwestenwind hebben, is er minder licht. Deze windrichting veroorzaakt wolken en mist. De paprika’s zijn nu voor de tijd van het jaar kleiner. Geef mij maar een oostenwindje: lekker koud en blauwe luchten, dus meer zon.” Voor de laatste meting moeten alle twee de schermen open. Kou slaat neer in het gedeelte van de kas waar Bart meet. De app op de smartphone van Ruud geeft aan dat de temperatuur aan het dalen is naar 19 graden Celsius. Als Bart de kas verlaat, belooft hij Ruud snel met de meetresultaten en een advies te komen.

Ruud: “Doordat we dit voorjaar veel zuidwestenwind hadden, is er minder licht. Geef mij maar een oostenwindje: lekker koud en blauwe luchten, dus meer zon.”

10.40 uur

Bart rijdt de parkeerplaats van Duijnisveld af en als een wonder trekt de woest grijze lucht met voortjagende wolken ineens open en valt er scherp zonlicht neer. “Zo, dat is mooi”, zegt hij, “maar gelukkig nu en niet tijdens de meting. Voor zo’n schermmeting heb je voor het beste resultaat een egaal grijze lucht nodig.” De rit gaat via Papenveer rap naar ‘buurman’ Maurice van der Hoorn in Ter Aar. Hij kweekt tachtig soorten Phalaenopsis multiflora. Zijn complex van 15.000 m2 is geheel gasloos. Een WKO (warmte koude opslag) zorgt voor warmte en koelte en groene stroom voor de lampen en de rest. Voordat Bart begint met PARperfect, de nieuwe schermoplossing van Svensson, moet Maurice even kwijt dat hij baalt van de enorme stijging van de stroomprijzen. “Het is toch raar dat ik met de enorme verhoging van Opslag Duurzame Energie (+177%) de financiering van de SDE+ moet betalen. Die hogere stroomrekening kan ik niet doorberekenen aan de groothandel. Doe ik dat wel dan haalt hij zijn planten ergens anders. Waarom zal ik niet gaan overstappen op gas?” dat is immers goedkoper.

11.33 uur

Maurice gaat even met Bart door de kassen. Zo’n tien mensen zijn vandaag bezig met het plaatsen van stokjes in de potten en het klaarmaken van tientallen orders. In deze fase van het jaar moeten zijn planten over de gehele dag veel licht hebben. De constant veranderende buitenomstandigheden hebben als effect dat de lampen aanschieten. Maurice kon niet aanwezig zijn bij een eerdere kennissessie over PARperfect, dus legt Bart het ‘dimmen’ van het invallende zonlicht nu uit. “De twee klimaatschermen worden geheel traploos gestuurd; van 20 tot 100 procent. Op basis van de intensiteit van de zoninstraling wordt de positie van de schermen continu aangepast. De schermingsgraad verandert en hierdoor krijgt het gewas steeds de juiste optimale instraling.”

12.36 uur

De telefoon gaat en met een collega van verkoop neemt Bart een mogelijke order door. Via een toko, voor een broodje, gaat de rit naar tomatenteler Koos van der Burg in Berkel en Rodenrijs. Uit het systeem heeft Bart opgehaald dat Van der Burg overweegt zijn scherm van 12 jaar oud te vervangen. Op een groot bord aan het begin van de oprit staat dat Van der Burg exclusief levert aan supermarktgigant Albert Heijn (AH). “Onze hele jaarlijkse productie van Romatomaten gaat naar alle AH supermarkten in Nederland. In de zomer, als we een grotere productie hebben, gaat de rest naar Albert in Tsjechië”, vertelt Koos. “We werken voor AH met ons eigen ras, Cortez van zaadveredelaar Enza.”

14.00 uur

Voordat het schermadvies begint, praten de twee over robotisering in de kassen. In de studie ‘Arbeid in de toekomst: Inzicht in arbeid en goed werkgeverschap in de tuinbouw’ van Wageningen University & Research staat dat robotica over 15 jaar onderdeel van de bedrijfsvoering gaat worden. Koos heeft er zijn bedenkingen bij, maar meldt dat het in Japan al plaatsvindt. “Maar voorlopig komen mensenhanden bedrijfseconomisch beter uit, ze plukken veel sneller.” Uit zijn leren tas haalt Bart een folder over Luxous 1147 FR en vertelt gelijk dat dit het meest transparante energiebesparende klimaatscherm is. Mocht Koos nog zijn licht willen opsteken bij andere leveranciers dan adviseert hij hem wel te gaan vergelijken aan de hand van NEN-norm NEN-2675:2018. Hierin is vastgelegd hoe de optische eigenschappen van schermmaterialen dienen te worden gemeten. Hij belooft aan het eind van het gesprek terug te komen om eerst een lichtmeting te doen van het bestaande schermdoek en dan een advies te maken.

15.15 uur

Omgeven tussen glanzende kassen met de spiegeling van een dreigende wolkenlucht erin gaat de rit weer richting Badhoevedorp. Normaal wil Bart bij Svensson zijn dag uitwerken, maar nu is zijn huis het doel. Voor een klant in de UK moet hij een schermadvies uitwerken.