NIEUWS

Teler Frank over de impact van corona

“Als ik iets geleerd heb, is dat het altijd anders gaat.” En zo blijkt. Deze uitspraak van komkommerteler Frank van Lipzig is van enkele weken terug, in een artikel in het magazine telen&trends. Net voordat de coronacrisis losbrak. We spraken hem opnieuw. “Het gaat gelukkig goed hier, maar natuurlijk maak ik me wel zorgen.” Frank vertelde eerder dat hij vooral met Poolse arbeidskrachten werkt. “De meesten zijn gebleven, daar heb ik geluk mee.” Hij besteedt nu extra veel aandacht aan zijn mensen. “Behalve dat we de overheidsmaatregelen opvolgen, vind ik het belangrijk dat mijn mensen zich veilig voelen.” Zijn grootste zorgen? “Dat er iemand ziek wordt en hoe de markt zich verder zal ontwikkelen.” Toch is de optimistische Limburgse teler positief gestemd. “Ik sta er een stuk stabieler in dan tijdens de recessie van een paar jaar terug. Ook in de sector wordt er meer en beter samengewerkt. Als we samen sterk staan in de keten, heb ik er vertrouwen in dat we hier goed doorheen komen. Maar pittig wordt het wel.”

Lees hieronder het hele artikel voordat de coronacrisis uitbrak:

Sinds 2008 staat Frank van Lipzig aan het roer van Van Lipzig Tuinderijen. Hij is de derde generatie van het Limburgse familiebedrijf. Frank teelt komkommers. “Dat hebben we altijd al gedaan”, vertelt hij. De teelt is hetzelfde, verder is er door de jaren heen veel veranderd. Hoe gaat Frank om met de ontwikkelingen in de glastuinbouwsector? En wat is zijn focus voor 2020?

Capaciteit en arbeidsbehoefte

​De flexibele arbeidsbehoefte is altijd al een uitdaging geweest voor het familiebedrijf, met een onbelichte komkommerteelt. “We zijn afhankelijk van het licht. Het gemiddelde licht van drie dagen bepaalt de oogst daarna.” En dat valt niet altijd te timen. “Als het woensdag, donderdag en vrijdag licht is geweest, dan breekt in het weekend de hel los.” Frank werkt met een vaste groep mensen, via een uitzendbureau, die de ene keer meer en dan weer minder werk hebben. Het grootste verschil met vroeger is dat er grotendeels Pools gesproken wordt in de kas. “Dat is denk ik al 25 jaar zo. Hier in de regio staat niemand meer te kijken van een Pools kenteken op de weg.”

Recessie laat diepe indruk achter

De economische crisis die volgde nadat Frank net was gestart in 2008 heeft de meeste indruk op hem achtergelaten in zijn carrière als teler. “Ik heb de kas gebouwd in een periode dat je kruiwagens met geld kon lenen bij de bank. Het kon niet op. Toen zakte de markt ineens helemaal in. Veel bedrijven kwamen in de problemen.” Ook Frank had het zwaar om zijn 8,5 hectare glas in Californië Noord-Limburg overeind te houden. Hij vocht voor zijn bedrijf. “We hebben het gelukkig overleefd, maar de herinnering zit voor altijd in mijn hoofd geprent. Ik ben voorzichtiger met investeren.”

Zelf de touwtjes in handen

Toch kruipt het ondernemersbloed waar het niet gaan kan. En weet Frank dat hij soms keuzes moet maken en dus risico’s moet nemen om zijn bedrijven te laten floreren in de sterk veranderende glastuinbouwsector. “Eerlijk gezegd ben ik ook gewoon niet zo slim geweest. Ik ben gewoon gaan telen, zonder een idee te hebben waar het heen ging. Ik was helemaal niet marktgericht bezig. Ik probeerde gewoon zo veel mogelijk goede komkommers de kas uit te duwen.” De crisis heeft hem wakker geschud. “Ik stond op scherp en wist: ik moet het anders aanpakken.” Hoe anders? Frank verdiepte zich in de behoefte van de markt en besloot zelfstandig verder te gaan. Eerst onder de vlag van afzetorganisatie Quality Queen, maar sinds 2020 volledig onafhankelijk. Frank is dus zelf verantwoordelijk voor de afzet van zijn bedrijf.

Klantvraag bepalend voor teelt

Zijn strategie is eenvoudig: Frank laat zich leiden door de behoefte van de markt. “Als je maar weet wat de klant wil, dan is er altijd markt voor je product.” Eenvoudig, maar ook doodeng soms. “Natuurlijk vind ik het soms ook spannend. Je bent een stukje zekerheid kwijt. En ik zal ook vast nog wel fouten maken. Maar deze visie wil ik voortzetten, dat weet ik zeker. Ik heb er alle vertrouwen in dat je als onafhankelijke teler succesvol kunt zijn, zolang je maar goed naar de klantvraag blijft luisteren.” Met die overtuiging omarmd Frank de maatschappelijke eisen die uit de markt komen, zoals de veeleisende consument en verscherpte regels en richtlijnen. “Je kunt het allemaal lastig en moeilijk vinden en het als een bedreiging zien. Of je kiest ervoor om er iets mee te doen en het als een kans te zien. Zo zie ik het.” 

Van teler naar marketeer

Zijn eigen rol in de kas is daardoor anders dan voorheen. Sinds zo’n drie jaar is zijn rechterhand Peter verantwoordelijk voor de teelt, zodat Frank ruimte heeft om zich te richten op de marketing en verkoop. “Peter trekt heel veel werk naar zich toe, waardoor ik mij op sommige momenten zelfs overbodig voel.” Even wennen voor Frank, die daarvoor nauw betrokken was bij iedere vierkante meter van zijn kas. Nu is hij veel meer extern gericht, de afzet van zijn bedrijf zeker aan het stellen.  “Ook dat geeft een kick.”

5 jaar vooruit

Hoe ver durf je in de toekomst te kijken? “Als ik iets geleerd heb, is dat het altijd anders gaat”, zegt Frank lachend. Twintig jaar vooruitkijken is volgens hem dan ook onbegonnen werk. “Ik kijk zo’n vier tot vijf jaar vooruit.” Het komende jaar staat in het teken van voortzetten en uitbouwen wat hij al aan het doen is als onafhankelijke speler. “Ik heb net een mooie, grote retailer vast weten te leggen. Een mooie deal, waar ik heel blij mee ben. Daar gaan komend jaar veel komkommers heen.”