Het belang van schermen in de aardbeienteelt
Column – Ton Habraken, Klimaatadviseur Svensson
Schermen in de aardbei? Vijf of zes jaar geleden hoefde je er bij aardbeientelers niet mee aan te komen, zegt Ton Habraken, klimaatadviseur van Svensson. “Nu zie je een vergelijkbare ontwikkeling als in de vruchtgroenten: van één naar twee.
Het belang van klimaatschermen wordt in de steeds volwassener wordende aardbeienteelt steeds duidelijker. De vraag naar aardbeien en ander zachtfruit van bedekte teelt blijft stijgen. De aardbei – nu nog bekend als zomerkoninkje – ontwikkelt zich langzaam maar zeker tot een hightech jaarrondteelt. De teelt professionaliseert. Er vindt een verschuiving plaats van vollegrond naar stellingenteelt en van stellingenteelt naar glasteelt. Het areaal aardbei onder tunnels of glas bedraagt op dit moment circa 450 ha, waarvan 30 ha belicht. “Vijf of zes jaar geleden zeiden aardbeientelers nog: zonder scherm krijg je de hoogste productie. Daar komen ze nu steeds meer van terug”, zegt Habraken. “Het belang van klimaatschermen wordt in de steeds volwassener wordende aardbeienteelt steeds duidelijker.“
Energiescherm
Op zeventig procent van de bedekte aardbeienteelt wordt momenteel één scherm – meestal voor energiebesparing – gebruikt, maar het aantal bedrijven met twee schermen groeit, niet alleen in de belichte teelt. Belichtende telers hebben meestal een transparant energiescherm (Luxous), in combinatie met een lichtuitstoot reducerend scherm (Obscura). Telers die werken met doordragende rassen kiezen steeds vaker voor Harmony als tweede scherm. De keuze van het juiste scherm kan heel veel uitmaken voor het uiteindelijke resultaat, zegt Habraken. In de meeste gevallen kiezen telers voor de Luxous 1147 FR. Die laat het meeste licht door op het moment dat het scherm gesloten is. Een alternatief is de Luxous 1347 FR, die iets minder licht doorlaat. “Deze schermen zijn met name bedoeld om energie te besparen in de winter en blijven steeds langer dicht. Voorheen gingen de schermen al open bij het eerste sprankje licht. Tegenwoordig zie je aardbeientelers steeds langer wachten, tot 150 of 200 en soms wel tot 250 Watt, voordat het scherm wordt opengetrokken. Die warmen de kas liever op met zonne-energie. Het opstoken met de buizen kost daardoor minder energie.”
Zomerscherm
Er zijn ook steeds meer aardbeientelers met twee klimaatschermen. Die kiezen – als ze niet belichten – voor een Harmony, meestal een 2315 O FR. “Als je in de periode mei tot en met augustus met een zomerteelt een goede kwaliteit aardbei uit de kas wilt halen, dan moet je ervoor zorgen dat er geen direct licht op de vruchten komt. Heb je dat wel dan worden die vruchten snel minder in kwaliteit. Ook bij een stekkenteelt onder glas biedt een hoogwaardig diffuus zomerscherm extra voordelen, omdat het plantstress vermindert en de verdamping bij hoge instraling beperkt”, aldus Habraken. “Er zijn telers die hun Luxous-energiescherm ook in de zomer inzetten, om zo de luchtvochtigheid op een hoger niveau te houden. Maar dat kun je maar tot zeventig procent sluiten, anders verlies je te veel ventilatiecapaciteit. Een zomerscherm kun je van tralie tot tralie sluiten.” Een Harmony-scherm kan ook ’s nachts goede diensten bewijzen, om te veel uitstraling van energie te voorkomen. Tijdens een hete periode – zoals afgelopen zomer - zijn de nachten vaak kraakhelder, en is de uitstraling dus zeer hoog. Hierdoor koelt het kasdek veel sneller af dan de buitenlucht. Als gevolg hiervan gaat het gewas uitstralen richting het dek en wordt daarmee kouder. Dit kan weer leiden tot ziekten. Met een Harmony-scherm met een open structuur kan te sterke afkoeling van de plant in de nacht worden voorkomen, terwijl de afkoeling van de kas niet wordt geremd.
Foliekassen
Ook in andere teelten van zachtfruit, zoals framboos en braam, wordt geëxperimenteerd met een Harmony-scherm, vooral in glazen kassen. Daarnaast wordt steeds meer zachtfruit geteeld in beschermende foliekassen, soms ook met een klimaatscherm. Dat heeft een reden, zegt Habraken: “Folie, oftewel polyethyleen, blokkeert geen enkele langgolvige straling. De plant koelt daardoor ’s nachts behoorlijk ver af onder de omgevingstemperatuur. Dat is nu nog een onderbelichte eigenschap van foliekassen. Het juiste scherm kan die uitstraling voor een deel blokkeren, waarmee je uiteindelijk de teelt in een foliekassysteem naar een hoger niveau kunt trekken.”
Meer weten of de mogelijkheden van schermen in de aardbeienteelt of ander zachtfruit?
Neem dan contact op met onze zachtfruitadviseur:
ton.habraken@ludvigsvensson.com
Kas magazine 02 2019
Download hier de PDF van het artikel.
