Rosa Eskelund: Eerste eetbare roos komt uit Denemarken
In de wereld van de rozenteelt is de Deense Rosa Eskelund geen onbekende. Sterker nog, zij is de enige vrouwelijke rozenveredelaar ter wereld. Samen met haar man Harley en medewerkers creëert zij in de piepkleine Zuid-Deense plaats Dyreborg de nieuwste generaties pot-, tuin- en snijrozen. Resultaat van haar meest recente werk is de eetbare Gourmet roos.
“A rose is a rose is a rose is a rose…”, zegt Rosa Eskelund een paar maal. Ze gebruikt de wereldberoemde zin van de extraverte Amerikaanse schrijfster Gertrude Stein (1874-1946) om de kracht van deze tot de verbeelding sprekende bloem te duiden. De roos heeft geen nadere uitleg nodig, wil Rosa maar zeggen. Eskelund is al sinds 1982 actief in de wereld van de rozen. Krap 36 jaar later is zij een BD’er: Bekende Deen. Ze vertelt in bladen en op televisie over de geneugten van rozen, en de Deense koninklijke familie zegende de laatste jaren vier nieuwe rozensoorten van Rosa Eskelund in met champagne. In 1988 startte ze met Harley Eskelund het productiebedrijf Rosa ApS. “Ik ben opgeleid tot teler en begon met werken in een kas waar rozen werden gekweekt. Kwekerij Rosa ApS, dat vlakbij Aarhus staat, wordt nu geleid door onze zoon Anders. We zijn ooit begonnen met minirozen in pot onder de namen Roses Forever® en later Infinity®. Tegenwoordig hebben we meer verschillende lijnen met potrozen zoals de I am Different® serie. Rosa ApS heeft een oppervlakte van 3 ha en produceert jaarlijks circa 5 miljoen minirozen in pot. Op een paar procent na is dat voor de export, hoofdzakelijk Europa.”
Na China naar Rusland
Ver van Aarhus in Dyreborg - “Ik kan alleen maar in absolute rust mijn werk doen” - houdt Rosa zich sinds 1996 bezig met het ontwikkelen van nieuwe generaties pot-, tuin- en snijrozen. Het bedrijf, dat in bezit is van de familie Eskelund, kreeg de naam Roses Forever. “Rozen die we hier door kruisen veredelen, worden in licentie door telers over de gehele wereld geteeld. Rosa ApS in Denemarken is zo’n bedrijf, maar in Nederland zijn dat BM Roses en Pligt Professionals. Molo River Roses in Kenia is de eerste teler die de Rosa Loves Me® serie snijrozen op de markt brengt.” Inmiddels lonkt China. “We hebben met een aantal Chinese telers een licentieovereenkomst afgesloten”, vertelt Rosa met trots. “Op termijn gaat dat een grotere markt voor ons worden dan Europa. De groei is enorm. Ze hebben moderne kassen gebouwd, waarin onze minirozen onder de juiste condities kunnen groeien. We leveren aan een aantal telers stekjes en kennis, zodat ieder een Roses Forever of Infinity roos kan telen. De Chinese consument wil rozen van hoge kwaliteit voor thuis en in de tuin. Daarnaast kopen grote hotelketens onze producten.” De volgende markt waar de familie Eskelund naar kijkt, is Rusland. Rosa Eskelund haalt de zin van Gertrude Stein weer aan. “Ook consumenten in Rusland willen mooie rozen voor thuis. We hopen dat over een paar jaar daar ook onze rozen worden geproduceerd; het is gewoon een kwestie van het vinden van de juiste kweker.”
Bierbrouwen met rozen
Rosa Eskelund is bescheiden over haar werk, maar sinds 2004 werkt ze aan een nieuwe generatie snijrozen. Haar inspanningen resulteerden in een roos die niet alleen heerlijk ruikt, maar ook in speciale kleuren kan worden gekweekt. Maar er is nog een opvallende toepassing. Als het aan Rosa Eskelund ligt, krijgt deze roos, met de naam Gourmet Roses, een plek in elke keukenkast. Het zijn ideale bloemen voor zowel decoratie als culinaire toepassingen. “Het begon in 2012 toen we samen met een kleine Duitse teler speciale minirozen - met een diameter van 2 tot 3 centimeter - gingen produceren om op te eten”, vertelt Rosa. “Na vijf jaar ontwikkelen en testen is Gourmet Roses rijp voor de wereldmarkt. De Deense kruidenteler Legro teelt ze en levert ze aan vooraanstaande restaurants in Scandinavië. Gourmet is te gebruiken om een trouwtaart te versieren, maar ook te gebruiken in een zalig frisse salade. Het geeft de salade niet alleen kleur, maar door de wat bittere smaak wordt deze ook nog lekkerder.”
Augustus vorig jaar werd tijdens het bloemenfestival in Odense bier getapt dat was gebrouwen met Gourmet Roses. Het smaakte volgens Rosa zalig: “Tijdens het festival werd er ook een driegangendiner gepresenteerd waar onze Gourmet een belangrijk onderdeel van uitmaakte.” Rosa en Harley zijn in gesprek met een Nederlandse teler met het oog op het veroveren van de wereldmarkt. “De kleine doosjes waarin de rozenkoppen liggen kunnen makkelijk worden vervoerd. Bloembladen en knoppen blijven tot wel vier weken fris. In die tijd zijn ze al aan de andere kant van de wereld en gebruikt in de keuken. Gourmet Roses zijn ideaal voor gebruik in topkeukens, cateraars en gewoon thuis in de keuken. Ik hoop dat de doosjes ooit bij de betere supermarkten komen te liggen. We verwachten begin 2019 vanuit Nederland te kunnen gaan exporteren.”
